آنفولانزای خوکی

1- ویروس H1N1 چیست؟
این ویروس از آنفولانزای تیپ A می باشد که اولین بار در سال 1918 میلادی در آمریکا شناخته شد و پس از یک دوره طولانی در آوریل 2009 (سال جاری) مجدداً این بیماری به نام Swine flu یا آنفولانزای خوکی با شکل، قدرت و توانایی بیماریزایی متفاوت از گذشته در ایالات کالیفرنیای جنوبی از کشور آمریکا گزارش گردید و پس از آن به سرعت کشورهای مکزیک، کانادا و کشورهای اروپایی نیز مواردی از ابتلا به این بیماری را گزارش نمودند. اگر چه Swine flu آنفولانزای خوکی نام گرفته، اما این به آن معنی نیست که این بیماری از خوک به انسان انتقال می یابد بلکه در آزمایشات بعمل آمده از این ویروس مشخص شده که تعدادی از ژن های آن شبیه به آنفولانزای ویروسی می باشد که در خوک های شمال آمریکا یافته اند. در عین حال بدلیل شباهت بروز این آنفولانزا در خوک های اروپا و آسیا و مرغان و انسان ها، دانشمندان آنرا یک آنفولانزای ویروسی چهارگانه نام نهاده اند.
قدرت بیماری زایی این ویروس 3 برابر ویروس آنفولانزای معمولی بوده و بیشترین شیوع آن در فصل سرد می باشد. انتقال آن از انسان به انسان می باشد (نه حیوان به انسان) معمولاً قسمت فوقانی سیستم تنفسی را درگیر می نماید و تنها در 1 تا 2 درصد می تواند منجر به مرگ شود که دلایل آن ذکر خواهد شد.

2- آخرین وضعیت بیماری در جهان چگونه است؟
بنا بر گزارش WHO (سازمان بهداشت جهانی) و CDC این بیماری در مرحله پاندمیک یعنی همه گیری جهانی می باشد و بیماری در فاز 6 می باشد. این بدان معنی است که جهان و تمام قاره ها در راه این بیماری طی ماه های آینده می باشند و این بیماری همه کشورها را طی خواهد نمود و هیچ کشوری از این بیماری در امان نخواهد بود. در حال حاضر 90 کشور جهان و 7 کشور همسایه ایران و همچنین کشور ما که از یک نوجوان 16 ساله ایرانی الاصل مقیم آمریکا که وارد ایران شده , این بیماری را گزارش نموده اند. خوشبختنانه 72 نقطه از کشور ایران به عنوان مراکز مبارزه با این بیماری با امکانات کامل و مناسب جهت تشخیص و درمان آماده و مهیا برای خدمات رسانی می باشند که به واسطه فعالیت همه مراکز بهداشتی و درمانی هیچ نگرانی از این موضوع در کشور وجود ندارد. اما در مبارزه با این ویروس نو ظهور آشنایی و آگاهی از این بیماری فرصت بیشتری به ما در حفظ سلامتی فردی، خانوادگی و اجتماعی خواهد داد و باید بدانیم شرط لازم پیشگیری دانستن و عمل کردن به دانستنی هاست و به همین دلیل با هم از این بیماری می خوانیم تا سالم، مطمئن و شاد زندگی کنیم.

-3نشانه ها و علامت بیماری انفولانزای خوکی چیست؟
علائم این بیماری مشابه آنفولانزای فصلی همانند تب، سرفه، گلودرد، آب ریزش بینی، کوفتگی و درد بدن، سر درد، لرز و خستگی و در موارد مشخص اسهال، تهوع و استفراغ می باشد و در مواردی ممکن است این بیماری ویروسی پیشرفت نموده و ایجاد عفونت های شدید ریوی، گوشی و سینوسی نماید.

4 - چه افرادی بیشتر در خطر معرض این بیماری می باشند؟
4 گروه از مردم در گروه خطر می باشند. افراد مسن 64 سال و بالاتر، کودکان با سن کمتر از 5 سال، خانم های حامله، افراد با بیماری های مزمن و طولانی مدت مانند آسم، دیابت، برونشیت مزمن، بیماری های قلبی و ریوی و کسانی که به عللی همانند جراحی وسیع، شیمی درمانی مکانیزم دفاعی سیستم ایمنی بدن آنان در شرایط مساعدی نمی باشد. در عین حال وجود آنتی بادی ضد این ویروس در بدن افراد میانسال , جوان و سالم و حتی در یک سوم از افراد مسن بالای 60 سال بدن آنها را در مقابل این ویروس محافظت می نماید. بنابراین لازم است بدانیم بسیاری از افراد در ابتلای به این بیماری نیازی به درمان ویژه به استثناء استراحت و اقامت 7 روزه در منزل و استفاده از داروهای معمولی جهت تسکین درد و علائم به اقدامی دیگر نیاز ندارند. زیرا مکانیزم دفاعی مناسب بدن ویروس را سرکوب و نابود می نماید.

5- چگونه این ویروس انتقال می یابد؟
آخرین اطلاعات اظهار می کند که انتقال این بیماری از انسان به انسان از طریق سرفه، عطسه، تخلیه ترشحات بینی و دهان می باشد. که ویروس می تواند حداکثر تا فاصله 1.5 متری از طریق سرفه یا عطسه منتقل شود. اما راه دیگر انتقال تماس دست ها، با محیط آلوده به ویروس است. مانند دستگیره درب ها و یا وسایلی که بطور عمومی و مشترک استفاده می شود. دست تماس یافته با محیط آلوده به ویروس موجب انتقال ان از طریق دست آلوده شده به بینی و دهان و یا چشم می شود.

6- چه علائمی در کودکان و بزرگسالان بسیار جدی است و باید به مرکز درمانی منتقل شوند؟
بیشتر مبتلایان به غیر از 4 گروه در خطر(کودکان زیر 5 سال، سالمندان بالای 64 سال، خانم های باردار و افراد با بیماری زمینه ای) با استراحت در منزل و دوری در تماس با افراد و استفاده از داروهای ضد ویروس به راحتی درمان می شود. اما اگر علایم زیر در کودکان بروز نمود حتماً نیازمند انتقال به بیمارستان می باشند.
1- تنفس سریع و غیر عادی(نفس نفس زدن)
2- تغیر رنگ پوست به آبی یا خاکستری بخصوص در لب ها
3- بی اشتهایی شدید
4- تهوع و استفراغ مقاوم و مداوم
5- عدم هوشیاری، تشنج و بی توجهی به محیط
6- بی قراری و اضطراب شدید
7- تب بالا و سرفه مقاوم
8- اسهال به همراه علایم فوق
و در بزرگسالان
1- تنفس کوتاه که به سختی انجام می شود.
2- احساس درد و فشار در قفسه سینه و شکم
3- سرگیجه ناگهانی و استفراغ شدید و مداوم و اسهال
4- کاهش سطح هوشیاری
5- تب و سرفه شدید.

7- دوره این بیماری چه مدت یا چند روز میباشد؟
اطلاعات بر این باور است که شخص یک روز پس از ابتلا به این ویروس دچار علایم می شود یعنی این ویروس پس از ابتلای شخص در روز اول هیچگونه علایمی ندارد و اصطلاحاً دوره نهفته آن یک روز است اما دوره بیماری در افراد با مکانیزم دفاعی نرمال و طبیعی 7 روز می باشد. ولی این دوره در کودکان، افراد مسن و خانم های باردار و افردا با بیماری های دیگر متفاوت و طولانی تر می باشد. بنابراین طی این مدت( 7 روز ) شخص بیمار منبع انتقال بیماری به افراد دیگر نیز می باشد.

8- آیا امکان بیماری از طریق گوشت خوک می باشد؟
اگر چه کاملاً مشخص نیست اما تاکنون گزارشی از آن ارسال نشده و پاسخ منفی است.

9- آیا انتقال این بیماری از طریق آب نوشیدنی یا آب لوله کشی شهری ممکن است؟
گندزدایی و کلرزنی آب موجب سلامت کامل آب های نوشیدنی شهری می باشد که همواره در حال انجام می باشد . اگرچه اثبات این ادعا بر اساس موفقیت درمانی و سلامت آب های نوشیدنی در درمان آنفولانزای مرغی (H5N1) می باشد. اما تاکنون گزارشی از انتقال بیماری از آب هایی که کلرزنی شده اند نداشته ایم.

10- آیا استخر و چشمه های معدنی می توانند آلوده به ویروس شوند؟
بر اساس تجربیات بدست امده از آنفولانزای مرغی (H5N1) اگر چنانچه استخرها به اندازه 3 PPM -1 و چشمه های معدنی به اندازه PPM5-2 کلرزنی و گندزدایی شوند احتمال وجود و انتقال ویروس صفر خواهد شد.

11- چگونه می توان خود را در مقابل این بیماری ایمن نمود؟
اگرچه تاکنون واکسنی برای این بیماری کشف نشده اما نکات زیر در پیشگیری مهم می باشد.
1- پوشاندن صورت، بینی و دهان در زمان سرفه و عطسه با دستمال کاغذی یک بار مصرف و پس از آن قرار دادن آن در سطل در بسته مخصوص 2- شستشوی دست و صورت با آب و صابون بعد از هر عطسه و سرفه تا ویروس ها زدوده شوند. دستها را می توان با پنبه و الکل ضدعفونی نمود.3- در خارج از منزل، محیط کار و معابر عمومی از تماس دستهایتان با صورت یا چشم، بینی و دهان تان خودداری نمایید. 4- حدامکان از تماس بسیار نزدیک (دست دادن یا روبوسی) با افراد دیگر خودداری نمایید.5- آب دهان و ترشحات بینی را در زمین نریزید. آنرا در دستمال کاغذی یک بار مصرف تخلیه و سپس آنرا به سطل مخصوص منتقل نمایید.6- سعی کنید از حضور در مکان های پر ازدحام بخصوص در محیط های بسته که امکان عطسه و سرفه در آن زیاد می باشد خودداری نمایید.7- دقت کافی به مسافرانی که از خارج کشور بخصوص کشورهای آمریکایی، اروپایی و آسیای جنوب شرقی وارد کشور میشوند داشته باشید و در مسافرت به این کشورها به همه نکات مراقبتی دقت نمایید.8- اگر احساس سرماخوردگی دارید در صورت شک به آنفولانزای خوکی حداقل 7 روز در خانه بمانید. و یک روز بعد از بهبودی کامل می توانید وارد فعالیت روزانه و اجتماعی شوید. این راهی است که دیگران را آلوده نمی کنید.9- بیمار باید در اتاقی استراحت نماید که محل عبور و مرور و رفت و آمد دیگران نباشد. اصطلاحاً ایزوله باشد. تماس با افراد بهتر است از طریق تلفن باشد و حدالامکان یک نفر نیازهای شخص بیمار را تامین نماید. درب و پنجره اتاق بیمار حدامکان باز باشد و از سیستم تهویه برخوردار باشد. 10- حمام جداگانه برای بیمار به همراه وسایل شخصی ضروری است. در غیر اینصورت قبل از استفاده از حمام برای دیگران باید حتماً کلرزدایی و گندزدایی شود. 11- نوشیدن مایعات فراوان و مسکن های استامینوفن، بروفن، ناپروکسن با نظر پزشک فراموش نشود. محدودیت مصرف دارو برای اشخاص با نارسایی و مشکلات کبدی و کلیوی باید مدنظر باشد و مصرف آنتی بیوتیک فقط با نظر پزشک در صورت احتمال بروز عفونت های باکتریال ضروری می باشد.

12- اگر یکی از اعضای خانواده بیمارشد چه کنیم؟
در صورت ابتلای یکی از اعضای خانواده تان می توانید به محل کار و تحصیل خود بروید اما شرایط خود را کنترل نمایید و مسئول محیط کار را از موضوع مطلع نمایید زیرا به محض بروز علایم در شما می بایست در منزل استراحت نمایید. 4 گروه افراد پرخطر ذکر شده در صورت اجبار به زندگی در کنار بیمار نیازمند درمان جهت پیشگیری از بیماری می باشد و اگر شما در این 4 گروه نمی باشید نیاز به درمانی جز مراقبت های ذکر شده ندارید.(4 گروه شامل کودکان زیر 5 سال، سالمندان، افراد با بیماری زمینه ای و خانم های باردار) در خصوص ظروف و وسایلی که بوسیله شخص بیمار مورد استفاده قرار می گیرند تاکید شده شستن آن با آب گرم و مواد ضد عفونی کننده موجب نابودی ویروس می شود و استفاده از آن برای دیگر افراد خانواده منعی ندارد. مانند (بشقاب، سینی، قاشق) البته این مجزا از وسایل شخصی چون شانه، مسواک، لباس و ... می باشد. نکته مهم احترام و توجه ویژه به بیمار در این شرایط بسیار مهم است. هرگز تصور نکنید که این بیماری بسیار خطرناک و صعب العلاج یا لاعلاج می باشد. این ویروس همانند همه ویروس های سرماخوردگی می باشد اما با تفاوت های اندک و ناشناخته که ما را مجاب به رعایت نکات جدید می نماید تا چیز مهمی را از دست ندهیم. بنابراین حتما باید به سالمندان و کودکان که به محدودیت در معاشرت و احترام حساس می باشد و حتی ممکن است کمی ناراحت و دلگیر شوند شرایط بیماری شان را توضیح دهیم که بدانند بقای سلامتی و شادابی ایشان و اطرافیان نیازمند یک هفته فراغت و دوری از تمایلات و علایق گذشته می باشد. با پزشک معالج یا خانوادگی و یا مرکز درمانی همواره در تماس باشید و همه روزه آنان را از شرایط بیمار خود مطلع نمایید تا در شرایط بحرانی بیمار را به بیمارستان منتقل نمایید.

13- نحوه شستن دستها چگونه باشد؟
دستها با آب گرم و صابون به مدت 15 تا 20 ثانیه باید شسته شوند و یا با پنبه و الکل تمام دستها و حتی بین انگشتتان و زیر ناخن ها تمیز شوند.

14- چه مدت ویروس خوکی می تواند در محیط باقی بماند و بیشترین مکان هایی که امکان آلودگی آن را دارد کجاست؟
در خارج از بدن ویروس به مدت 2 تا 8 ساعت زنده می ماند. اما گرمای محیط 75 تا 100 درجه سانتیگراد مواد ضد عفونی کننده هیدروژن پروکساید، بتادین و الکل آنرا به راحتی نابود می کنند. اما منابع آلودگی در انسان شامل: بینی ، دهان، لب ها، چشم ها موی سر و دست ها می باشند. زیرا مکان های فوق بیشتر مورد تماس دستها در افراد عادی می باشد.
اما بیشترین امکان آلودگی محیطی برای وسایلی می باشد که به نحوی با دست، صورت انسان در تماس می باشد. همانند دستگیره درها، میز و صندلی، شیرآلات، نرده های پله ها، بالشت خواب و ملافه، اسباب بازی ها ، وسایل آشپزی و آشپزخانه، وسایل عمومی که مورد استفاده مشترک می باشد. همانند اسکناس، اسناد و مدارک دست به دست شده و ... . بنابراین حائز اهمیت است پس از تماس با هر فرد یا اشیاء مشکوک دست و صورت خود را با آب و صابون شستشو دهیم. و بهتر است در محیط کار قبل از شروع کار و پایان کار میز کار مان را با پنبه الکلی ضد عفونی نماییم.

15- آیا درمان دارویی برای درمان آنفولانزای خوکی وجود دارد؟
بله داروی ضد ویروس Oseltamivir (اسلتا می ویر) یا Zanamivir (زانا می ویر) که دارای اشکال قرص، مایع و اسپری می باشد و در داخل کشور تولید می شود. این دارو در پیشگیری موثر بوده و بخصوص با نظر پزشک معالج در موارد شدید ابتلاء به بیماری نیز مصرف ان ضروری می باشد. این دارو شدت و دوره بیماری را کم و کوتاه می نماید و همچنین از پیشرفت بیماری جلوگیری می نماید و امکان سرایت آنرا به دیگران کم می نماید و پیشنهاد شده این دارو جهت پیشگیری فقط در 4 گروه پر خطر که قبلاً ذکر شده استفاده شود و در سایر بیماران مبتلا به درجات متوسط و خفیف از شدت بیماری استراحت، مصرف مایعات فراوان و اقدامات درمانی، حمایتی و علامت درمانی با مسکن های تجویز شده از سوی پزشک کافی می باشد.
پایان سخن امیدوارم در ایام میلاد امام شیعیان حضرت علی(ع) و با تاسی از فرموده ایشان که دانا زنده است گرچه بمیرد و نادان مرده است هرچند زنده باشد به این نکته مهم دست یابیم که دانایی انسان را از شک و تردید رهایی می بخشد فضیلت اخلاقی او را از رنج و درد می رهاند و همت و عزم استوار او را از ترس نجات می دهد. شک و درد و ترس بدترین دشمنان نیک بختی ادمی هستند و دانایی ، فضیلت و همت برای او فرشتگان نجات اند. همیشه بخواهیم که بخوانیم و بدانیم تا سالم، سلامت و شاد زندگی کنیم.

زیست شناسی

مواد موجود در بدن موجودات زنده به دو گروه مواد معدنی و مواد آلی تقسیم می شوند. مواد معدنی مهم بدن موجودات زنده عبارتند از آب، اکسیژن، دی اکسید کربن، کلریدها، کربناتها، فسفاتها و ... مواد آلی موادی هستند که معمولاً به وسیله موجودات زنده ساخته می شود. ترکیبات آلی گوناگونی در بدن موجودات زنده یافت می شود که می توان آنها را در چهارگروه مهم جای داد. این چهارگروه عبارتند از هیدرات های کربن، لیپیدها، پروتئین ها و اسیدهای نوکلئیک.

هیدرات های کربن

در ساختار هیدرات های کربن، هیدروژن ، اکسیژن و کربن به کار می رود. نشاسته، قند و شکر و پنبه از هیدرات های کربن هستند. هیدراتهای کربن را در سه گروه اصلی جای می دهند. مونو ساکاریدها مانند گلوکز، دی ساکاریدها مانند ساکارز و پلی ساکاریدها مانند سلولز.

لیپیدها

لیپیدها نیز مانند هیدرات های کربن از هیدروژن ، اکسیژن و کربن تشکیل شده اند. روغن ها و چربی ها همگی لیپید هستند. لیپیدها در آب حل نمی شوند. یکی از معروفترین لیپیدها تری گلیسیرید است که از سه مولکول اسید چرب و یک مولکول گلیسرول تشکیل شده است.    لیپیدها بخش مهمی از غشای سلولی را می سازند و علاوه بر آن برای تولید انرژی در سلول مصرف می شوند.

پروتئین ها

پروتئین ها علاوه بر هیدروژن ، اکسیژن و کربن در ساختار خود نیتروژن و گاهی گوگرد نیز دارند. واحد تشکیل دهنده پروتئین ها ، اسیدهای آمینه هستند. پروتئین ها نقش عمده ای در بدن دارند مثلاً پروتئینی به نام هموگلوبین در خون، مسؤول انتقال گازهای تنفسی است. بعضی پروتئین ها نقش آنزیمی دارند.

آنزیم ها

آنزیم ها ترکیب های پروتئینی هستند که به انجام واکنش های شیمیایی سرعت می بخشند، اما خود در این واکنش مصرف نمی شوند و تغییر نمی یابند. برای بیشتر واکنش هایی که در سلول انجام می شود، حداقل وجود یک آنزیم ضروری است.

روز دحو الارض

دَحْوُالاْرْض 

بیست و پنجم شب دَحْوُالاْرْض است (یعنى پهن شدن زمین از زیر خانه کعبه بر روى آب ) و از لیالى شریفه است که رحمت خدا در آن نازل مى شود و قیام به عبادت در آن اجر بسیار دارد و از حَسَن بن على وَشّا روایت است که گفت من کودک بودم که با پدرم در خدمت امام رضاعلیه السلام شام خوردیم در شب بیست و پنجم ماه ذى القعده پس فرمود که امشب حضرت ابراهیم علیه السلام و حضرت عیسى علیه السلام متولّد شده اند و زمین از زیر کعبه پهن شده است پس هر که روزش را روزه بدارد چنان است که شصت ماه را روزه داشته باشد و به روایت دیگر است که فرمود در این روز حضرت قائم علیه السلام قیام خواهد نمود روز بیست و پنجم روز دحوالا رض است و یکى از آن چهار روز است که در تمام سال به فضیلت روزه ممتاز است و در روایتى روزه اش ‍ مثل روزه هفتاد سال است و در روایت دیگر کفّاره هفتاد سالست و هر که این روز را روزه بدارد و شبش را به عبات بسر آورد از براى او عبادت صد سال نوشته شود و از براى روزه دار این روز هر چه در میان آسمان و زمین است استغفار کند و این روزى است که رحمت خدا در آن منتشر گردیده و از براى عبادت و اجتماع به ذکر خدا در این روز اجر بسیاریست و از براى این روز به غیر از روزه و عبادت و ذکر خدا و غسل دُو عمل وارد است اوّل نمازى که در کتب شیعه قُمیّین روایت شده و آن دو رکعت است در وقت چاشت در هر رکعت بعد از حمد پنج مرتبه سوره وَالشَّمْسِ بخواند و بعد

از سلام نماز بخواند:

لا حَوْلَ وَلا قُوَّةَ اِلاّ بِاللّهِ الْعَلىِّ الْعَظیمِ

جنبش و نیروئى نیست جز به خداى والاى بزرگ

پس دعا کند و بخواند:

یا مُقیلَ العَثَراتِ اَقِلْنى عَثْرَتى یا مُجیبَ

و به من رحم کن و از گناهانم و آنچه بدى دارم درگذر اى صاحب جلالت و بزرگوارى

اَللّهُمَّ داحِىَ الْکَعْبَةِ وَفالِقَ الْحَبَّةِ وَصارِفَ اللَّزْبَةِ وَکاشِفَ کُلِّ کُرْبَةٍ

خدایا اى گسترنده خانه کعبه و شکافنده دانه و برطرف کننده سختى و گشاینده هر غم و گرفتارى

اَسْئَلُکَ فى هذَا الْیَوْمِ مِنْ اَیّامِکَ الَّتى اَعْظَمْتَ حَقَّها وَاَقْدَمْتَ سَبْقَها

از تو خواهم در این روز از روزهایت که بزرگ گرداندى حقش را و در سبقت پیشش انداختى

وَجَعَلْتَها عِنْدَ الْمُؤْمِنینَ وَدیعَةً وَاِلَیْکَ ذَریعَةً وَبِرَحْمَتِکَ الْوَسیعَةِ

و در نزد مؤ منین آن را به ودیعت نهادى و آن را وسیله اى براى آمدن به پیشگاهت و رسیدن برحمت وسیعت قراردادى

اَنْ تُصَلِّىَ عَلى مُحَمَّدٍ عَبْدِکَ الْمُنْتَجَبِ فِى الْمیثاقِ الْقَریبِ یَوْمَ

که درود فرستى بر محمد بنده برگزیده ات در روز میثاق نزدیک که روز

التَّلاقِ فاتِقِ کُلِّ رَتْقٍ وَداعٍ اِلى کُلِّ حَقٍّ وَعَلى اَهْلِ بَیْتِهِ الاَْطْهارِ

دیدار و ملاقات است آن بزرگوارى که هر در بسته اى را گشود و به هر حقى دعوت فرمود و بر خاندان پاکیزه

الْهُداةِ الْمَنارِ دَعائِمِ الْجَبّارِ وَوُلاةِ الْجَنَّةِ وَالنّارِ وَاَعْطِنا فى یَوْمِنا

و راهنمایان روشنى بخش و پایه هاى دین خدا و زمامداران کار بهشت و دوزخند و عطا کن به ما در این روز

هذا مِنْ عَطآئِکَ الَْمخْزُونِ غَیْرَ مَقْطوُعٍ وَلا مَمْنوُعٍ تَجْمَعُ لَنا بِهِ

از عطاى موجود در خزینه ات که نه پایان دارد و نه جلوگیرى شود گردآورى بدان براى ما

التَّوْبَةَ وَحُسْنَ الاْوْبَةِ یا خَیْرَ مَدْعُوٍّ وَاَکْرَمَ مَرْجُوٍّ یا کَفِىُّ یا وَفِىُّ

توبه و بازگشت خوبى را بسوى خودت اى بهترین خوانده شدگان و بزرگوارترین مایه امید اى کفایت کننده اى وفادار

یا مَنْ لُطْفُهُ خَفِىُّ اُلْطُفْ لى بِلُطْفِکَ وَاَسْعِدْنى بِعَفْوِکَ وَاَیِّدْنى بِنَصْرِکَ

ای که لطفش در نهان و خفا است بلطف خویش بر من لطف فرما و به عفوت سعادتمندم کن و به یاریت کمکم ده

وَلا تُنْسِنى کَریمَ ذِکْرِکَ بِوُلاةِ اَمْرِکَ وَحَفَظَةِ سِرِّکَ وَاحْفَظْنى مِنْ

آلودگیهاى روزگار تا روز حشر و برانگیخته شدن و گواه گیر برایم دوستانت را هنگام

جان دادنم و سرازیر شدنم در قبر و به پایان رسیدن کردارم و بسر آمدن عمرم

خدایا یادم کن در دوران دراز پوسیده شدنم در آن هنگام که میان توده هاى خاک وارد شوم

وَنَسِیَنِى النّاسوُنَ مِنَ الْوَرى وَاَحْلِلْنى دارَ الْمُقامَةِ وَبَوِّئْنى مَنْزِلَ

و مردم فراموشکار یکسره فراموشم کرده اند و در خانه ماندنى (بهشت ) فرودم آر و در منزل

الْکَرامَةِ وَاجْعَلْنى مِنْ مُرافِقى اَوْلِیآئِکَ وَاَهْلِ اجْتِبآئِکَ وَاصْطِفآئِکَ

کرامت جایم ده و از رفقاى دوستانت و برگزیدگان و مخصوصانت قرارم ده

وَبارِکْ لى فى لِقآئِکَ وَارْزُقْنى حُسْنَ الْعَمَلِ قَبْلَ حُلوُلِ الاْجَلِ

و دیدارت را بر من مبارک گردان و حسن عمل روزیم کن پیش از آنکه عمرم بسر رسد

بَریَّئاً مِنَ الزَّلَلِ وَسوَُّءِ الْخَطَلِ اَللّهُمَّ وَاَوْرِدْنى حَوْضَ نَبِیِّکَ مُحَمَّدٍ

در حالى که پاک از لغزش و بد کردارى باشم خدایا مرا به حوض پیامبرت محمد

صَلَّى اللّهُ عَلَیْهِ وَ الِهِ وَاسْقِنى مِنْهُ مَشْرَباً رَوِیّاً سآئِغاً هَنیئاً لا اَظْمَاءُ

صلى اللّه علیه و آله (یعنى حوض کوثر) واردم کن و بنوشان مرا از آن حوض نوشاندنى سیراب کننده وروان و گوارا که دیگر

بَعْدَهُ وَلا اُحَلاُ وِرْدَهُ وَلا عَنْهُ اُذادُ وَاجْعَلْهُ لى خَیْرَ زادٍ وَاَوْفى میعادٍ

تشنه نشوم و از ورود بدان جلوگیریم نکنند و بازم ندارند و آن را برایم بهترین توشه راه و کاملترین وعده گاه
یَوْمَ یَقوُمُ الاْشْهادُ اَللّهُمَّ وَالْعَنْ جَبابِرَةَ الاْوَّلینَ وَالاَّْخِرینَ
در روز به پا خواستن گواهان قرار ده خدایا دور ساز از رحمتت سرکشان اولین و آخرین را

را بر ایشان تنگ فرما و آنانکه با ایشان سهیم و شریک هستند نیز از رحمتت دور کن خدایا شتاب کن در فرج

اَوْلِیآئِکَ وَارْدُدْ عَلَیْهِمْ مَظالِمَهُمْ وَاَظْهِرْ بِالْحَقِّ قاَّئِمَهُمْ وَاجْعَلْهُ

دوستانت و حقوق از دست رفته شان را به آنها باز گردان و قائمشان را به حق ظاهر گردان

لِدینِکَ مُنْتَصِراً وَبِاَمْرِکَ فى اَعْدآئِکَ مُؤْتَمِراً اَللّهُمَّ احْفُفْهُ بِمَلاَّئِکَةِ

و یارى ستاننده دینت و فرمانرواى در میان دشمنانت قرارش ده خدایا فرشتگان یارى دهنده را گرداگردش

النَّصْرِ وَبِما اَلْقَیْتَ اِلَیْهِ مِنَ الاْمْرِ فى لَیْلَةِ الْقَدْرِ مُنْتَقِماً لَکَ حَتّى

قرار ده و بدان دستورى که در شب قدر بر او فرستى وى را انتقام کشَنده براى خودت قرار ده بدان حد

تَرْضى وَیَعوُدَ دینُکَ بِهِ وَعَلى یَدَیْهِ جَدیداً غَضّاً وَیَمْحَضَ الْحَقَّ

که تو خوشنود گردى و دین تو به وسیله او و بدست او بصورت نو و تازه اى درآید و حق کاملاً

مَحْضاً وَیَرْفُِضَ الْباطِلَ رَفْضاً اَللّهُمَّ صَلِّ عَلَیْهِ وَعَلى جَمیعِ آبائِهِ

خالص گردد و باطل یکسره از بین برود خدایا درود فرست بر او و بر همه پدرانش

وَاجْعَلْنا مِنْ صَحْبِهِ وَاُسْرَتِهِ وَابْعَثْنا فى کَرَّتِهِ حَتّى نَکوُنَ فى زَمانِهِ

و قرار ده ما را از اصحاب و نزدیکانش و در زمان رجعت او ما را برانگیز تا ما در زمان او
مُحَمَّد] وَارْدُدْ اِلَیْنا سَلامَهُ وَالسَّلامُ عَلَیْهِ [عَلَیْهِمْ] وَرَحْمَةُ اللّهِ وَبَرَکاتُهُ
و سلام او را بسوى ما بازگردان و سلام و تحیت و رحمت خدا و برکاتش بر او باد و بدانکه میردامادرَحَمهُاللّهُ در رساله اءربعة ایّام خود در بیان اعمال روز دَحْوُالارض فرموده که زیارت حضرت امام رضاعلیه السلام در این روز افضل اعمال مستحبّه وآکَدِ آداب مَسْنُونه است و همچنین زیارت آن حضرت در روز اوّل ماه رجب الفرد نیز به غایت مؤ کّد و مَحْثُوثٌ عَلَیْهِ است روز آخر ماه سنه دویست و بیست بنابر مشهور حضرت امام محمد تقى علیه السلام به زهر معتصم در بغدادشهید شد و این بعد از دو سال و نیم تقریباً از فوت ماءمون گذشته بود چنانکه خود آن جناب میفرمود اَلْفَرَجُ بَعْدَ الْمَاءمُونِ بِثلثینَ شَهْراً  این کلمه مُشْعِر است بر آنکه آن حضرت از سوء معاشرت ماءمون در کمال اذیّت و صدمه بود که مرگ خود را فَرَج و گشایش خود تعبیر
نموده چنانکه پدر بزرگوارش حضرت امام رضاعلیه السلام در زمان ولایتعهد خود نیز چنین بوده و در هر جمعه که از مسجد جامع مراجعت مى فرمود به همان حالى که عرق دار و غبارآلوده بود دستها را به درگاه الهى بلند مى کرد و مى گفت اِلهى اگر فَرَج و گشایش امر من در مرگ من است پس همین ساعت در مرگ من تعجیل فرما و پیوسته در غم و غصّه بود تا از دنیا رحلت فرمود و حضرت امام محمّد تقى علیه السلام در وقتى که وفات کرد از سنّ شریفش بیست و پنج سال و چند ماهى گذشته بود قبر شریفش ‍ در بقعه مبارکه کاظمیّه در پشت سر جدّ بزرگوارش حضرت امام موسى علیه السلام واقع است . جزء یارانش باشیم خدایا توفیق درک زمان قیام او را نصیب ما گردان و در روزگار ظهورش ما را حاضر کن و درود فرست بر او مِنْ اَعْوانِهِ اَللّهُمَّ اَدْرِکْ بِنا قِیامَهُ وَاَشْهِدْنا اَیّامَهُ وَصَلِّ عَلَیْهِ [على

و پیروان و عمالشان را نابود گردان و به هلاکتشان تعجیل کن و مملکتهاشان را از ایشان بگیر و راهها عَلَیْهِمْ مَسالِکَهُمْ وَالْعَنْ مُساهِمَهُمْ وَمُشارِکَهُمْ اَللّهُمَّ وَعَجِّلْ فَرَجَ وَبِحُقوُقِ اَوْلِیآئِکَ الْمُسْتَاْثِرینَ اَللّهُمَّ وَاقْصِمْ دَعآئِمَهُمْ وَاَهْلِکْ

و آنانکه به حقوق دوستان برگزیده ات تجاوز و تعدّى کردند خدایا پایه هاى حکومتشان را در هم شکن اَشْیاعَهُمْ وَعامِلَهُمْ وَعَجِّلْ مَهالِکَهُمْ وَاسْلُبْهُمْ مَمالِکَهُمْ وَضَیِّقْ اَللّهُمَّ وَاذْکُرْنى عَلى طوُلِ الْبِلى اِذا حَلَلْتُ بَیْنَ اَطْباقِ الثَّرى خُرُوجِ نَفْسى وَحُلوُلِ رَمْسى وَانْقِطاعِ عَمَلى وَانْقِضآءِ اَجَلى و از یاد کریمانه ات فراموشم مکن به حق زمامداران کار خود و نگهبانان رازت و نگاهم دار از

شَوایِبِ الدَّهْرِ اِلى یَوْمِ الْحَشْرِ وَالنَّشْرِ وَاَشْهِدْنى اَوْلِیآئَکَ عِنْدَ

دوّم : خواندن این دعا است که شیخ در مصباح فرموده مستحبّ است خواندن آن :وَارْحَمْنى وَتَجاوَزْ عَنْ سَیِّئاتى وَما عِنْدى یا ذَاالْجَلالِ وَالاْکْرامِ دعاها اجابت کن دعایم را اى شنواى صداها بشنو صدایم را الدَّعَواتِ اَجِبْ دَعْوَتى یا سامِعَ الاْصْواتِ اِسْمَعْ صَوْتى اى نادیده گیر لغزشها، نادیده گیر لغزشم را اى اجابت کننده