ارزش انرژی غذا

انرژی غذا را می‌توان با واحد حرارت یعنی کالری سنجید. یک کالری مقدار حرارت لازم ‏برای بالا بردن درجه حرارت 1 گرم آب به میزان 1 درجه سانتی گراد است. از آنجائیکه ‏کالری واحد نسبتاً کوچکی است، انرژی ناشی از غذا را معمولاً با واحدی که هزار بار ‏بزرگتر است یعنی ” کیلو کالری“ اندازه‌گیری می‌کنند. یک کیلو کالری عبارت است از ‏مقدار حرارت لازم برای بالا بردن درجه حرارت یک کیلوگرم آب به میزان یک درجه ‏سانتی‌گراد. دانشمندان معمولاً ارزش انرژی غذا را بر حسب کیلو کالری بیان می‌کنند. اما ‏متخصصین تغذیه کاربرد اصطلاح کالری (‏cal‏) را به جای کیلوکالری (‏Kcal‏) مرسوم ‏کرده‌اند. از این رو برخی از منابع علمی، با پیروی از سنت، اصطلاح کالری (به جای کیلو ‏کالری) و نماد ‏cal‏ (به جای ‏Kcal‏) را بکار می‌برند. در سیستم ‏SI، واحد انرژی ژول (‏J‏) ‏است که بر حسب مگاژول (‏MJ‏) و کیلو ژول (‏KJ‏) نیز بیان می‌شود.‏
در حال حاضر کالری و ژول، هر دو مورد استفاده قرار می‌گیرند. در منابع تغذیه زمانیکه ‏از کالری اسم برده می‌شود، منظور به کاربردن کالری (‏cal‏) به جای کیلوکالری (‏Kcal‏) ‏یا کالری بزرگ است. در واقع استفاده ازکلمه کیلو کالری در مورد انرژی مواد غذایی به ‏مراتب علمی تر و دقیق‌تر نمی‌باشد.‏
در کل مصرف 1 گرم گلوسید (ترکیب قندی)، 4 کیلو کالری یا 17 کیلوژول، 1 گرم چربی، ‏‏9 کیلو کالری یا 38 کیلو ژول، 1 گرم پروتئین 4 کیلوکالری یا 17 کیلوژول، 1 گرم الکل 7 ‏کیلو کالری یا 30 کیلو ژول انرژی ایجاد می‌کنند. بنا بر این همان‌طور که ملاحظه ‏می‌فرمایید، کاربرد کلمه ”کیلوکالری“ دقیق‌تر و علمی‌تر است. ضمناً نمونه‌هایی از جداول ‏ارزش غذایی و انرژی حاصل از ماده غذایی که بر حسب ‏Kcal‏ بیان شده‌است به پیوست ‏آمده است.‏
برخی از منابع علمی از جمله منبع ‏USDA‏ که به پیوست آمده، ‏Calories‏ را معادل ‏Kcal‏ ‏بعنوان غلط مصطلح بکار برده‌است. با توجه به کلیه مطالب فوق و در مجموع، نظر این ‏واحد است که بهتر است از ‏Kcal‏ برای بیان ارزش غذایی استفاده شود.‏


منابع:‏
‏1-‏ فاکس بریان ا. کمرون آلن. ج . علوم غذایی از دیدگاه شیمیایی . ترجمه: پروین ‏زندگی. نشر دانشگاهی، تهران – 1375 – صفحه 13 –‏
‏2-‏ گوتری، هلن. مبانی علم تغذیه. مترجم: شهین نیک اعتقاد. مرکز نشر دانشگاهی . ‏صفحه 146.‏
‏3-‏ امین‌پور، آزاده و صدیق، گیتی. اصول علم تغذیه. شرکت سهامی انتشار.تهران ‏‏1374. صفحه 41‏
‏4-‏ پروفسور هاینریش کاسپر. تغذیه پزشکی و رژیم‌های درمانی. ترجمه دکتر فروغ ‏اعظم طالبان. انتشارات نیما. 1374. صفحه 60‏
‏5-‏ حلم سرشت، پریوش. اصول تغذیه و بهداشت مواد غذایی. انتشارات چهر. 1374 . ‏صفحه 24‏
‏6-‏ جدول ترکیبات مواد غذایی. ترجمه و تدوین: آریو موحدی، رویا روستا. انستیتو ‏تحقیقات تغذیه‌ای و صنایع غذایی کشور. دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی.‏

‎7. E. Renner. A. Schaun. Nutrition Composition Tables of Milk and Dairy ‎products. Germany. 1994‎
‎8. USDA (United State Department of Agriculture) Nutritive Value of ‎Foods‏ ‏‎.‎‏ ‏